Domotica als oplossing voor personeelstekort in de zorg?

Mensen met Alzheimer kunnen mogelijk langer veilig thuis wonen dankzij smart home technologie. De eerste stap daarbij is het leren herkennen van en helpen bij de dagelijkse huishoudelijke activiteiten van een patiënt met dementie. Uiteindelijk zouden huishoudelijke robots kunnen worden ontwikkeld die mensen automatisch helpen met klusjes.

Dat zegt Dorothy Monekosso, professor Computerwetenschap aan de Leeds Becket University in Groot-Brittannië. Volgens de professor maken personeelstekorten in de zorg het nodig om technologie in te zetten die zorgverleners ondersteunt en de kwaliteit van leven van patiënten verbetert. Technologie kan er met name voor zorgen dat mensen zo lang mogelijk onafhankelijk kunnen leven.

Cognitieve vaardigheden

Dementie beïnvloedt de cognitieve vaardigheden van mensen (zoals perceptie, leren, geheugen en probleemoplossende vaardigheden). Smart home technologie kan hierbij op veel manieren helpen. Voor mensen met geheugenproblemen zijn spraaktechnologie en grafische dashboards bijvoorbeeld een uitkomst om lichten, tv’s en telefoons te bedienen. Ook apparaten als waterkokers, koelkasten en wasmachines kunnen op afstand worden bediend.

De veiligheid kan verder verbeteren als het smart home systeem deuren automatisch sluit als ze open blijven staan, of het formuis uitschakelt als dit onbeheerd wordt achtergelaten. Bed- en stoelsensoren of draagbare apparaten kunnen ook detecteren hoe goed iemand slaapt en waarschuwen als hij/zij ongewoon lang inactief bijft.

Dwalen en verdwalen

Een van de problemen waar mensen met dementie mee kampen, is dat zij gedesoriënteerd raken, dwalen en verdwalen. Geavanceerde bewakingssystemen met locatiebepaling door middel van radiogolven (binnen) en GPS (buiten) kunnen de bewegingen van mensen volgen en een waarschuwing geven als zij zich buiten een bepaald gebied begeven.

Echte meerwaarde ontstaat er echter als de gegevens van alle aangesloten apparaten worden ingevoerd in een systeem met complexe kunstmatige intelligentie. Die kan automatisch de typische dingen leert die mensen in huis doen. Dit is het klassieke AI-probleem van patroonafstemming (het zoeken naar en en het leren van patronen uit grote data-hoeveelheden). Om te beginnen zou de computer een grof model van de dagelijkse routines van de bewoners bouwen en vervolgens kunnen detecteren wanneer er iets ongewoons gebeurt, zoals niet opstaan ​​of niet op het gebruikelijke tijdstip eten.

Een meer verfijnd model kan de stappen in een bepaalde activiteit herkennen, zoals handen wassen of een kop thee zetten en daarbij helpen de taken te voltooien. Door stapsgewijs te controleren wat de persoon aan het doen is, kan het systeem hen eraan herinneren waar ze mee bezig zijn, als zij dit zelf halverwege vergeten.

Een rijker leven

Voor eenvoudige dagelijkse routines kunnen onschuldige sensoren in bedden of deuren worden gebruikt. Voor een beter inzicht in wat er in huis gebeurt, zijn camera’s en beeldverwerking nodig die specifieke acties kunnen detecteren, zoals iemand die omvalt. Het voordeel van die geavanceerde detectie moet worden afgewogen tegen de ernst van de inbreuk op de privacy die hiermee wordt gemaakt.

Bovendien moeten slimme systemen, of robots, leren herkennen wanneer mensen behoefte hebben aan ondersteuning en ze niet alles uit handen nemen. Dat zou hun onafhankelijkheid juist verminderen. Ze zijn ook zeker niet bedoeld ter vervanging van mensen, maar als aanvulling en moeten worden aangepast aan individuele gebruikers. Alleen dan kunnen zij mensen met dementie helpen om een rijker, voller leven te leiden.

Zie verder:

• Gedragsanalyse
• Zorgrobots
• Cognitive Assistive Technologies
• Activiteitenherkenning
• Locatiebepaling
• Bedsensoren
• Cybersecurity
• Virtueel huisdier

Dit artikel is een bewerking van een publicatie van prof. Monekosso in het Britse online magazine The Conversation.